ประเด็นท้าทาย เรื่อง รูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐานร่วมกับการคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมทักษะการออกแบบและพัฒนาโปรแกรมประยุกต์ IoT แบบง่าย ของผู้เรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง

สภาพปัญหาของผู้เรียนและการจัดการเรียนรู้(คล้ายวิจัยบทที่ 1)

            การจัดการเรียนรู้เพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะในศตวรรษที่ 21 อย่างทักษะการเรียนรู้และสร้างสรรค์นวัตกรรม เพื่อจะได้ไปเป็นกำลังสำคัญในการผลักดันประเทศไปสู่ “ประเทศไทย 4.0” ที่มุ่งขับเคลื่อนเศรษฐกิจด้วยนวัตกรรม (Value-Based Economy) โดยใช้วิทยาการ ความคิดสร้างสรรค์ นวัตกรรมวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และการวิจัยพัฒนา ซึ่งการจัดการเรียนรู้ในปีการศึกษาที่ผ่านมามุ่งเน้นการจัดการเรียนรู้เพื่อให้ผู้เรียนได้ประยุกต์ใช้ความรู้ในการสร้างสรรค์ผลงานนวัตกรรมโดยใช้การวิจัยเป็นฐานร่วมกับการคิดเชิงออกแบบ พบว่า แม้ผู้เรียนจะมีทักษะและสร้างสรรค์ผลงานนวัตกรรมได้ดีมีคุณภาพ ได้รับการยอมรับในแวดวงวิชาการ สามารถนำไปใช้ประโยชน์และต่อยอดได้จริง แต่เมื่อพิจารณาอย่างรอบด้านพบว่านวัตกรรมของผู้เรียนที่ได้ยังไม่ตอบโจทย์ปัญหาที่แท้จริงของชุมชนและสังคมส่วนรวมของจังหวัด ทั้งนี้เพราะขาดข้อมูลเชิงลึกของปัญหาและความต้องการ ขาดความร่วมมือทางนวัตกรรมและทางวิชาการจากชุมชนและภาคีเครือข่ายภายในจังหวัด เป็นเหตุให้นวัตกรรมผู้เรียนที่สร้างสรรค์ขั้นนั้นยังไม่สามารถนำใช้ประโยชน์ได้ในวงกว้าง และไม่สามารถนำไปต่อยอดเชิงพาณิชย์ให้เติบโตได้แบบยั่งยืน และอีกส่วนหนึ่งของปัญหาที่พบคือผู้เรียนขาดทักษะที่จำเป็นต่อการเป็นนวัตกร

            จากการวิเคราะห์ผู้เรียนก่อนเรียนเพื่อนำข้อมูลมาประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยวิเคราะห์จาก 1) ธรรมชาติของผู้เรียนในสาขาวิชาเทคโนโลยีธุรกิจดิจิทัล เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้สอดคล้องกับทักษะวิชาชีพ 2) รายวิชาเรียนของผู้เรียนที่สามารถนำมาบูรณาการร่วมกันได้ ได้แก่วิชาการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ และวิชาอินเทอร์เน็ตทุกสรรพสิ่ง เพื่อให้ผู้เรียนได้ใช้เวลาสร้างสรรค์ผลงานจากการบูรณาการร่วมกันของรายวิชาที่เรียนโดยใช้ความรู้และทักษะอย่างเต็มที่ เต็มความสามารถ เห็นคุณค่าของการเรียนรู้ แบบยั่งยืน

          ดังนั้นการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาผู้เรียนด้านการออกแบบและพัฒนาโปรแกรมประยุกต์ IoT อย่างง่าย จึงเป็นการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่ตอบโจทย์ปัญหาและความต้องการของชุมชนและสังคมส่วนรวมในจังหวัดอย่างแท้จริง จึงจำเป็นต้องใช้การเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน หลักการคิดเชิงออกแบบ เพื่อเป็นการส่งเสริมการสร้างสรรค์นวัตกรรม ซึ่งนอกจากการใช้โครงงานเป็นฐานร่วมกับกระบวนการคิดเชิงออกแบบแล้ว หากนำชุมชนมาเป็นฐานในการจัดการเรียนรู้ร่วมด้วย ก็จะเป็นการช่วยพัฒนาผู้เรียนให้สามารถสร้างสรรค์นวัตกรรมที่มีคุณค่าต่อตนเอง ชุมชนและสังคมส่วนรวม ต่อไปได้เป็นอย่างดี

วิธีการดำเนินการให้บรรลุผล

ระยะที่ 1 (วันที่ 1 ตุลาคม 2565 ถึง วันที่ 31 มีนาคม 2566)

1. ศึกษาวิเคราะห์หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง  พ.ศ. 2563 หลักสูตรรายวิชาการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ รหัสวิชา 30204-2005  เพื่อแก้ปัญหา/พัฒนาด้านทักษะการเขียนโปรแกรมและทักษะการเขียนโปรแกรมติดต่ออุปกรณ์ IoTของผู้เรียน

2. ศึกษาเอกสาร และแนวคิดที่เกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้ใช้โครงงานเป็นฐาน (PjBL) การคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) และการใช้ชุมชนเป็นฐาน (CBL) ทักษะการวิจัยและทักษะการสร้างสรรค์นวัตกรรม

3. ดำเนินการสร้างชุดการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐานร่วมกับการคิดเชิงออกแบบบนฐานชุมชน ประกอบด้วย

             1) แหล่งเรียนรู้ ได้แก่ ห้องเรียนออนไลน์ (Google Classroom) สำหรับรายวิชาการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์

             2) สื่อนวัตกรรมการเรียนรู้ประเภทเอกสาร ได้แก่ ใบความรู้รายหน่วย จำนวน 8 หน่วย

             3) สื่อนวัตกรรมการเรียนรู้ประเภทที่ใช้เทคโนโลยี ได้แก่ บทเรียนออนไลน์ และ เอกสารออนไลน์ โดยใช้ Canva จำนวน 8 หน่วย    

4. สร้างเครื่องมือวัดและประเมินผล ได้แก่ 

            1) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ด้านการเขียนโปรแกรม เป็นแบบปรนัยชนิด 5 ตัวเลือก จำนวน 20 ข้อ และภาคปฏิบัติ จำนวน 3 ข้อ

            2) แบบประเมินผลการนำเสนอผลงาน Mini-Project 

            3) แบบประเมินด้านทักษะการคิดเชิงออกแบบ

           4) แบบประเมินด้านทักษะการสร้างสรรค์นวัตกรรม 

           5) แบบประเมินความพึงพอใจที่มีต่อเว็บไซต์จัดการเรียนรู้ 

5. จัดทำหน่วยการเรียนรู้และแผนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นการพัฒนาทักษะการเขียนโปรแกรม และทักษะการสร้างสรรค์นวัตกรรม
       

ในระยะที่ 2 

ระยะที่ 2 (วันที่ 1 เมษายน 2566 ถึง วันที่ 30 กันยายน 2566)

6. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ในชั้นเรียน มีขั้นตอน ดังนี้

     6.1 ประเมินพื้นฐานผู้เรียนโดยใช้วิธีทดสอบ ทำกิจกรรม

     6.2 จัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยการใช้วิธีการสอนแบบ Active learning โดยใช้รูปแบบโครงงานเป็นฐานร่วมกับการคิดเชิงออกแบบ เพื่อให้ผู้เรียนมีสมรรถนะตามหลักสูตร มีทักษะด้านการเขียนโปรแกรมและทักษะด้านการสร้างสรรค์นวัตกรรม

      6.3 ประเมินผลผู้เรียนตามสภาพจริงจากผลงาน/ชิ้นงาน/นวัตกรรมของผู้เรียน

      6.4 จัดกิจกรรมนำเสนอ Mini Project เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้

      6.5 ผู้เรียน ครู และผู้ทรงคุณวุฒิ ร่วมประเมินผลงาน/ชิ้นงาน/นวัตกรรมของผู้เรียน (ผลลัพธ์ของผู้เรียน)

7. ผู้เรียนประเมินความพึงพอใจที่มีต่อชุดการจัดการเรียนรู้การออกแบบและพัฒนาโปรแกรมประยุกต์ IoT โดยใช้โครงงานเป็นฐานร่วมกับการคิดเชิงออกแบบ จากนั้นครูจะนำผลการประเมินมาปรับปรุงและพัฒนาให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น 

⇒ หลักฐาน